Stijging Mycoplasma pneumoniae infecties in combinatie met antibioticatekorten
Er is op dit moment sprake van een landelijke verheffing in het aantal Mycoplasma pneumoniae infecties. Daarmee is een aantal kindergeneeskundige dilemma’s over de diagnostiek en behandeling van Mycoplasma pneumoniae infecties weer actueel. Vragen die nu nog eens extra belangrijk zijn, omdat er landelijke leveringsproblemen zijn van (suspensies van) macrolide antibiotica.
De sectie Pediatrische Infectieziekten & Immunologie (SPII) heeft daarom in afstemming met de expertisegroep Geneesmiddelen (beide van de NVK) een aantal overwegingen c.q. adviezen geformuleerd bij diagnose en behandeling. Het is belangrijk deze ter harte te nemen om de beste zorg te bieden aan kinderen met Mycoplasma pneumoniae infecties.
Dilemma 1: Hoe toon je een M. pneumoniae infectie aan?
Omdat een PCR op nasopharynx materiaal geen onderscheid maakt tussen asymptomatisch dragerschap en daadwerkelijke infectie met M. pneumoniae, is een M. pneumoniae-positieve PCR geen bewijs voor een M. pneumoniae infectie. Ook serologie biedt zelden een definitieve diagnose. Het gaat dus om een klinische diagnose, waarbij een aantal klinische kenmerken een M. pneumoniae infectie wel veel waarschijnlijker maken (Meyer Sauteur et al. Clin Infect Dis 2020):
- Leeftijd ≥ 5 jaar
- Geen onderliggende ziekte
- Koorts en klachten passend bij luchtweginfectie ≥ 6 dagen
- CRP < 50 mg/L
- Huidmanifestaties zoals Stevens-Johnson beeld
- Therapie falen na 3 dagen amoxicilline
NB: de aanwezigheid van unilaterale/bilaterale infiltraten op een thoraxfoto is niet bijdragend voor het stellen van de diagnose.
Dilemma 2: Wie behandel je met macrolide antibiotica?
Het advies is om bij kinderen zonder de bovenstaande criteria, zeer terughoudend te zijn met macrolide antibiotica. Belangrijk is dat, hoewel Mycoplasma pneumoniae infecties in uitzonderlijke gevallen ernstig kunnen verlopen, het meestal om een self-limiting ziekte gaat. Bij milde tot matig ernstige luchtweginfecties blijft amoxicilline het antibioticum van eerste keuze. Door alleen gericht met macrolide antibiotica te behandelen, kunnen we macrolide resistentie voorkomen en schaarse antibiotica inzetten voor kinderen die daarvan klinisch voordeel hebben.
Lees ook Antibioticatekort voor kinderen was nog nooit zo nijpend als nu (Medisch Contact, 26-02-2024)