ContactLog in

Kwaliteitsdocument

Laryngitis subglottica

Terug

De richtlijn Laryngitis subglottica is ontwikkeld op initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK).

Voorzitter van de werkgroep:

  • mw. drs. C.C. de Kruiff, kinderarts

Deze richtlijn is tot stand gekomen met financiële steun van de Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten (SKMS).

Op initiatief van
NVK

Datum publicatie
September 2012

Status
In januari 2024 opnieuw beoordeeld met een verlenging tot 2027

Nadere informatie
Geautoriseerd door het NVK bestuur op 11 april 2012

  • Eerste handeling

    ABC en D stabiel?

    • Nee:   bel intensivist/anaesthesist en KNO-arts; volg APLS en schema Westleyscore > 5
    • Ja:  bepaal de aard van de (inspiratoire) stridor en probeer een werkdiagnose te stellen en ga naar vervolghandelingen. NB: Zuurstofbehoefte bij laryngitis subglottica is een alarmsignaal.
  • Definities

    Laryngitis subglottica is een (virale) hoge luchtweginfectie door slijmvliesontsteking van een deel van de trachea, die zich kenmerkt door een blafhoest, inspiratoire stridor, heesheid en dyspnoe.

  • Epidemiologie

    Meestal bij kinderen < 6 jaar; met name tussen ½ – 3 jaar, maar kan ook bij tieners voorkomen. Jongens vaker aangedaan dan meisjes. Vaker in herfst- en wintermaanden.

    Verwekkers:
    Meestal parainfluenza (75%), of respiratoir syncytiaalvirus (RSV), humaan metapneumovirus (hMPV), influenza-, adeno- en coronavirus, Mycoplasma pneumoniae

  • Differentiaal diagnose

    Differentiaal diagnose van de (acute) inspiratoire stridor (zie ook bijlage 2).

    Bij een bovenste luchtwegobstructie is er sprake van een vernauwing in de luchtwegdiameter buiten de thoraxholte, zich uitend in een (inspiratoire) stridor en/of blafhoest. Een zowel in- als expiratoire stridor duidt op een ernstige vernauwing op glottisniveau of op een obstructie op de overgang extra-intrathoracaal of zelfs lager.

    Infectieus:

    • Epiglottitis
    • Acute bacteriële laryngotracheitis
    • Virale laryngotracheïtis-bronchitis
    • Tonsillitis of peritonsillair abces
    • Retrofaryngeaal abces

    Aspiratie:

    • Corpus alienum

    Allergie:

    • Angioneurotisch oedeem

    Anatomisch- of functionele afwijkingen (= aangeboren of verworven) waarbij bijv. superinfectie:

    • Congenitaal functioneel, bv stemband parese of -paralyse, laryngo-of tracheomalacie)
    • Congenitaal anatomisch, bv trachearing, hemangiomen, larynx-of tracheaweb, compressie van buitenaf (schildklier, slokdarm of lymfoom), vaatring
    • Verworven, bv stemband parese of –paralyse, postintubatieletsel (granulomen, stenose), trauma, (chronische) aspiratie,  inhalatie hete lucht

    Klinische symptomen van epiglottitis en laryngitis subglottica:

     

    Epiglottitis

    Laryngitis subglottica

    Pathofysiologie

    Supraglottische obstructie

    Subglottische obstructie

    Stridor

    Zacht en hoog

    Luid

    Blafhoest

    Afwezig

    Aanwezig

    Slikklachten / speekselvloed

    Aanwezig

    Afwezig

    Algemeen ziek zijn

    Koortsend ziek

    Gering, BLWL

    Stemverandering

    Gedempt

    Hees

    Koorts

    Aanwezig

    Subfebriel

    Houdingsvoorkeur

    Rechtop, iets voorover

    Zit meestal stil

    Geen voorkeur

    Bewegingsonrust

  • Diagnostiek

    Anamnese

    • Voorgeschiedenis: prematuriteit, blafhoest, eerder stridoreus, allergieën (angio-oedeem), intubatie?
    • Ontstaan: acuut (enkele uren) / chronisch (enkele dagen)
    • Aard van stridor : (luid) / expiratoir (piepen)
    • Aspiratie: corpus alienum, inhalatie etsende stoffen, brand / rook?
    • Keelpijn / heesheid / slikken / kwijlen / hoe en wanneer voor het laatst gedronken?
    • Wat hebben de ouders / huisarts al gedaan: interventie / medicatie
    • Familie anamnese: andere kinderen / ouders met pseudocroup in VG of nu ziek
    • Vaccinatie status: Haemophilus Influenza type B?

    Lichamelijk onderzoek

    Bij verdenking op een (ernstig) bedreigde bovenste luchtweg/ verdenking epiglottitis, is in de keel kijken gecontraindiceerd! Interventies en handelingen die tot meer onrust kunnen leiden, zoals aspecten van het lichamelijk onderzoek, zijn ook gecontraindiceerd.

    • AH, HF, SaO2, Westleyscore, temp en RR alleen op indicatie.
    • Houding (voorover gebogen?), heesheid stem, speekselvloed/kwijlen, slikken
    • Respiratoire symptomen: blafhoest, in- en/of expiratoire stridor, dyspnoe (mogelijkheid tot praten, hulpademhalingspieren) auscultatie (kwaliteit ademgeruis, bijgeluiden).
    • Neurologische symptomen: onrust, bewustzijn, kan patient praten, hoesten, slikken?

    Aanvullend  onderzoek

    Hier is geen indicatie voor. Bij twijfel over de diagnose of ernstige/ persisterende of recidiverende problematiek dient een scopie overwogen te worden.

    Westley Croup Score

    Aantal punten per kenmerk

    Kenmerk

    0

    1

    2

    3

    4

    5

    Intrekkingen

    geen

    mild

    matig

    ernstig

     

     

    Stridor

    geen

    met stethoscoop en/of bij opwinding

    zonder stethoscoop en/of in rust

     

     

     

    Cyanose (SpO2 < 92%)

    geen

     

     

     

    bij opwinding

    in rust

    Bewustzijn

    normaal

     

     

     

     

    verminderd

    Ademgeruis

    normaal

    afgenomen

    sterk afgenomen

     

     

     

     

  • Therapie

    Mate van ernst

    Westleyscore

     

     

    Symptomen

     

     

    Beleid

     

     

    Mild

    0 – 2

    Incidenteel blafhoest, geen of milde stridor in rust, geen of milde intrekkingen

    Bij Westleyscore ≤ 5*

     

    Ø   Overweeg dexamethasondrank** 0,15 tot 0,6 mg/kg (max 15 mg) in een enkele gift.***

     

    Ø   Afhankelijk van ernst en thuissituatie naar huis of observatie (≥ 2 uur )

     

     

    Matig

    3 – 5

    Frequent blafhoest, hoorbare stridor in rust, intrekkingen in rust, geen distress of agitatie

     

     

     

     

     

    Ernstig

    6 – 11

     

     

     

     

    Frequent blafhoest, evidente stridor in rust, intrekkingen, ernstige distress en agitatie

    Bij Westleyscore > 5

     

    Ø   Breng omgeving en kind tot rust, minimale interventie; dwz geen invasieve diagnostiek / behandeling tenzij strict nodig.

     

    Ø   Geef dexamethasondrank 0.6 mg/kg ** (max 15 mg) in een enkele gift.

     

           Ø   Overweeg adrenaline verneveling 5 mg 1:1000 

     

    Bij Westleyscore > 7: geef adrenaline; er is dan ook sprake van zuurstofbehoefte en/of een verlaagd bewustzijn. Adrenaline kan dan intubatie uitstellen of afwenden

     

    Ø   Minimaal 2 uur observeren en kliniek objectiveren door middel van Westleyscore.

     

    Ø   Overweeg zuurstoftoediening bij O2sat < 95%, maar niet als agitatie hierdoor toeneemt; dan evt.

    ‘blow by’ zuurstof geven door zuurstofslang bij

    neus /mond te houden

     

     

     

     

     

     

    Dreigend respiratoir falen

    12 – 17

     

     

     

     

    Blafhoest, hoorbare stridor in rust (minder dan bij ernstige vorm), intrekkingen, lethargie/uitputting/ver minderd bewustzijnsniveau

    Dexamethason p.o kan al vanaf 1 uur na gift werken; in het algemeen binnen 2-4 uur, met lange halfwaardetijd
    Adrenaline werkt max. 2 uur

    * Bij een Westleyscore ≤ 2:            
    Dexamethason biedt bewezen voordeel met betrekking tot de noodzaak tot terugkeer naar het ziekenhuis (NNT = 12.6 (95% BI 8–13), economische kosten en symptoomscores op de 1e dag na behandeling, en daarmee gerelateerde stress en slaaptekort van ouders en kinderen (Nivo A1/1).

    ** Budesonide verneveling 2 mg:   
    toediening van dEquivalent (Nivo A1/1), kan gebruikt worden als orale examethasondrank niet mogelijk is, of samen met adrenalineverneveling (zodat je geen dexamethasondrankhoeft te geven bij ernstige dyspnoe).

    ***Dexamethason 0,15 mg/kg:       
    Is mogelijk vergelijkbaar effectief (Nivo B2) aan de dosering van 0,6 mg/kg.

    dexamethason versus budesonide en 109; bij welke westley score dexamethason geven?

    Indicatie voor opname
    Absoluut:            

    • Significante dyspnoe, intrekken en / of stridor in rust die langer dan 2-4 uur na behandeling met   dexamethason recidiveert of persisteert.
    • Onrust
    • Persisterende zuurstofbehoefte (transcutane saturatie <95%)

    Relatief:                  

    • Patiënt is niet (makkelijk) in staat naar het ziekenhuis terug te keren
    • Verzorgers zijn niet in staat om kind adequaat te observeren
    • Significante angst / stress bij ouders
    • Terugkerende bezoeken aan SEH
    • Voorgeschiedenis met respiratoïre insufficiëntie bij laryngitis

    Overleg met een afdeling voor kinderintensive care wordt geadviseerd bij:

    • Persisterende Westleyscore van ≥ 11
    • Dreigende respiratoire insufficiëntie / persisterende lage saturaties < 95% / hoge zuurstofbehoefte
    • Verlaagd bewustzijn en/of uitputting
    • Onvoldoende tot geen reactie op corticosteroïden na 2-4 uur.
    • Noodzaak tot vernevelen adrenaline ³ 2x binnen 1 uur.

    Druppel/contact-isolatie
    Bij opname van een patiënt met verdenking virale laryngitis subglottica dient druppel/contact-isolatie te worden toegepast; dat wil zeggen dat de patiënt op een eenpersoonskamer verpleegd moeten worden of eventueel samen met andere patiënten met dezelfde verwekker. Personen die de kamer ingaan dienen een goed sluitend mond- en neusmasker te dragen, en een schort en handschoenen bij contact met de patiënt.

  • Nadere informatie

    Verantwoordelijke samenvatting

    Deze samenvatting werd ontwikkeld door:

    • A.M. van Wermeskerken, kinderarts.

    Versieinfo samenvatting
    Deze NVK samenvatting van de richtlijn Laryngitis subglottica uit 2012 is gemaakt in 2012.

  • Doelgroep

    De samenvatting is bedoeld voor:
    Artsassistenten kindergeneeskunde en kinderartsen.

    Deze samenvating gaat over:
    De diagnostiek en behandeling van Laryngitis subglottica, richtlijn voor opvang in het eerste uur.

  • Type richtlijn

    NVK-richtlijn

  • Link Richtlijnendatabase FMS